Prva i Druga familija na istom zadatku: SPC između čekića i nakovanja dva stuba NATO politike u Crnoj Gori!

piše: Dražen Živković, urednik portala Borba

Mitropolija crnogorsko-primorska zajedno sa ostalim eparhijama SPC u Crnoj Gori poslednjih mjeseci trpi strahovite udare NATO politike. Nažalost, sve upućuje da je položaj Mitropolije crnogorsko-primorske toliko komplikovan – da se doslovce nalazi između čekića i nakovanja dva noseća stuba NATO u Crnoj Gori.

Ko su ključni stubovi NATO politke

U Crnoj Gori, naime, postoje dva stuba politike NATO-a, preko kojih se odvijaju i kontrolišu svi društveni procesi. Prvi je oličen u eliti na vlasti, koju u najkraćem reprezentuju predsjednik DPS-a Milo Đukanović i partija kojom rukovodi skoro 30 godina. On je po svojoj prirodi više na udaru javnosti jer predstavlja samu državu koja poslednjih mjeseci sprovodi nemilosrdni progon i represiju nad sveštenstvom i monaštvom pravoslavne Crkve.

Drugi NATO ešalon čini grupa tzv. „nezavisnih intelektulaca“ i „emancipatora“ okupljenih oko vodećeg prozapadnog medija (Vijesti) i prozapadnih NVO-a, koji godinama predstavljaju neku vrstu sigurnosnog osigurača i korektiva za politike Zapada – kako da DPS nikada ne bi skrenuo sa zadate putanje, tako i da slučajno u Crnoj Gori ne bi došla na vlast opozicija koja nije dovoljno prozapadna. Važno je naglasiti da bitnu kompnentu ovog ešalona čini i tzv. „građanska opozicija“.

Godine su pokazale da je njegov ključni zadatak da, iako se u javnosti predstavlja kao demokratska alternativa vlasti, u odsudnom trenutu uvijek obesmisli bilo kakve napore crnogorske opozicije da dođe do promjene sada već trodecenijskog režima.

Upravo jedan takav „deža vi“ u političkom životu Crne Gore na sceni je i ovog puta – s tim što je sada u čitavu jednačinu nevoljno ugurana i Srpska pravoslavna crkva (SPC), koje se od izglasavanja kontroverznog zakona o slobodi vjeroispovjesti u decembru, nalazi na brutalnom udaru vlasti u Podgorici.

Okolnost da su opozicione partije pod kontrolom drugog NATO ešalona najzaslužnije za činjenicu da ni na prestojećim izborima neće doći do objedinjavanja opozicije (što je po svim anketama bila i dominatna želja opozicionih birača) – govori u prilog tome da im važne zapadne ambasade očigledno ni ovog puta nisu poslale signal da žele politički kraj Đukanovića.

Ovo je ujedno bio i alarm za Mitropoliju crnogorsko-primorsku da i pored dozirane podrške Zapada (naročito kada je u pitanju slobodno održavanje litija), NATO-u nikako nisu na prvom mjestu vjerska sloboda i zajamčena prava pravoslavne Crkve, već jedino interes Alijanse da i po pitanju SPC uredi Balkan po atlantističkom modelu – a to u konkretno slučaju znači da pokuša da primora Mitropoliju na Cetinju da izađe iz okrilja Srspke pravoslavne crkve.

Nepristojna ponuda za Mitropoliju crnogorsko-primorsku

Ovo poslednje možda i najbolje opisuje svu kompleksnost položaja u kom su se našle eparhije SPC u Crnoj Gori – naročito Mitropolija crnogorsko-primorska i Eparhija budimljansko-nikšićka.

Crkva je naime, od starta pravilno shvatila da se stvarni svjetovni gospodari Crne Gore nalaze, ne u Podgorici već na Zapadu, te da je sa njima potrebno o crkvenom pitanju pregovarati, što potvrđuju brojni i intezivni kontakti Mitropolije sa ambasadorima vodećih zapadnih zemalja, naročito – Ujedinjenog Kraljevstva.

Ono što je nažalost vidljivo jeste da je podrška crkvi od strane ovih visokih adresa poprilično dozirana, te da se mjera te podrše završava tamo gdje počinje zapadni geopolitički interes – a do sada nije poznato da je on ikada bilo blagonaklon prema pravoslavnoj Crkvi.

Zato je poslednja poruka vjerovatno ključnog čovjeka drugog NATO ešalona da dok crkva ne „prevaziđe neprijateljski odnos svetosavlja prema crnogorstvu“, u njima nema partnera za smjenu vlasti, uz opasku da su „Mitropolitov poziv građanima da ne glasaju za Đukanovića“ čuli samo oni koji misle kao vladika Amfilohije, te da je mitropolitova poruka bila nešto drugačija – „bila bi moguća i zajednička opoziciona lista“– što dovoljno eksplicitno upućuje da iako sebe smatraju za demokratsku alternativu Đukanoviću, i dalje nije stigao signal da ga treba bezuslovno rušiti.

Sve nažalost izgleda kao crnogorskim građanima dobro poznat film – koji je u refrenu drugog NATO ešalona pred referendum 2006. godine glasio – „država pa demokratija“, zatim 2016. „NATO pa demokratija“, dok je sada u pripremi i treći nastavak, pod vjerovatnim geslom – „crkva pa demokratija“, što samo po sebi govori da se radi o projektima koji su daleko od većinske podrške naroda.

Pravoslavna crkva u Crnoj Gori se tako našla između čekića i nakovanja dvije NATO ekipe u kojoj ona prva aktivno vrši neviđeni progon sveštenstva i monaštva uz atak na njenu imovinu, dok rezervna joj nudi „spas“, ali pod uslovom da SPC preuredi svoj identitet i status u Crnoj Gori.

Nema sumnje, da Mitropoliji pored ovakvih prijatelja neprijatelji nisu potrebni. Na drugoj strani, ogromna snaga SPC su jedino i samo crnogorski građani koji svim srcem stoje uz svoju crkvu.