KATASTROFALNE POSLJEDICE UKIDANJA DOPRINOSA ZA PENZIJSKO I INVALIDSKO OSIGURANJE!
Piše Fidelity Consulting
Fiskalni savjet Srbije je prije nekoliko dana objavio istraživački papir na temu „Poreska reforma u Crnoj Gori 2022. godine
– Činjenice, zablude i paralele sa Srbijom“ Link.
U njemu se detaljno pojašnjavaju posljedice ukidanja doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje, o čemu smo pisali i upozoravali mjesecima unazad.
Drago nam je da je sa instance Fiskalnog savjeta potvrđeno naše pisanje i upozorenje o pogubnosti ukidanja doprinosa za penzijsko i invalidsko osiguranje.
Koristimo priliku da zahvalim gospodinu Nikola Altiparmakov, članu Fiskalnog saveta Srbije na navodima iz teksta u Vijesti iz novembra 2023. godine, kojima takođe zahvaljujemo na otvaranju prostora za ovu temu.
Evo najupečatljivijih citata iz rada:
„Iako konkretni planovi za ukidanje penzijskih doprinosa, tzv. program Evropa Sad 2.0, još uvek nisu obelodanjeni, jasno je da bi se radilo o tektonskom udaru na državni budžet jer su prihodi od penzijskih doprinosa skoro duplo veći od doprinosa za zdravstvo i iznose oko 8% BDP-a u Crnoj Gori.“
„U ovom slučaju, čak ni postojanje odlučne političke volje za povećanjem stope poreza na dodatu vrednost ne bi bilo dovoljno da se nadomesti ovako veliki gubitak prihoda.“
„U slučaju eventualnog ukidanja penzijskih doprinosa, rizik od urušavanja budžeta, koliko god ozbiljan bio, pada u drugi plan – u odnosu na neminovno urušavanje javnog penzijskog sistema koji je u Crnoj Gori, kao i u većini zemalja kontinentalne Evrope, ustanovljen pre više od jednog veka.“
„Javni penzijski sistemi (Bizmarkovog tipa) predstavljaju najveće i najdugotrajnije programe javnih rashoda gde implicitni dug prema sadašnjim generacijama penzionera i osiguranika koji su u prošlosti uplaćivali penzijske doprinose traje decenijama i po pravilu je višestruko veći od eksplicitnog javnog duga u svim evropskim državama.“
„Tranzicioni trošak se čak i u slučaju delimičnog ukidanja javnog penzijskog sistema ispostavio društveno i politički neprihvatljivo visokim za većinu država u Istočnoj Evropi.“
„Hipotetičko ukidanje penzijskih doprinosa predstavljalo bi tektonski udar na javne finansije bilo koje evropske zemlje, uključujući Crnu Goru. Ništa manje važan aspekt eventualnog ukidanja penzijskih doprinosa je neizostavno ukidanje javnog penzijskog sistema koji je predstavlja integralni deo modernih evropskih društava tokom prethodnih 100 godina.“
„Ovakve radikalne i kontroverzne reforme su listom odbačene u svim državama Zapadne Evrope, dok su iskustva drugog penzijskog stuba iz Istočne Evrope veoma negativna i navode sve više osiguranika, ili država u celini, da se vraćaju u okrilje javnog penzijskog sistema.“
Ako još neko misli da je nepostojeći program Evropa sad moguć, toplo preporučujemo da pročita istraživački papir Fiskalnog savjeta Srbije: https://www.fiskalnisavet.rs/doc/istrazivacki-radovi/FS_Poreska_reforma_Crna_Gora.pdf
p.s. Crna Gora tek ove godine treba da formira Fiskalni savjet kome će ovaj rad biti važan u davanju mišljenja sa fiskalnu strategiju…