Izbor Andrije Mandića, predsjednika Nove srpske demokratije i jednog od lidera koalicije Za budućnost Crne Gore, za predsjednika Narodne skupštine Crne Gore za Srbe u ovoj zemlji i one u regionu mnogo znači – načinjen je važan korak, ali se nalazimo na samom početku puta kojem su prethodile godine obespravljivanja srpskog naroda u Crnoj Gori, slažu se sagovornici RT Balkana.
Dolaskom Andrije Mandića na čelo crnogorskog parlamenta još uvijek smo na pola koraka od rešenja jer stranaka jasne srpske orjentacije još uvijek nema u izvršnoj vlasti, na ministarskim pozicijama, naglašava Aleksandar Raković, naučni savjetnik Instituta za noviju istorije Srbije.
„Na pola smo koraka od rešenja, ali daleko od toga da smo na pragu čitavog rešenja posebno zbog toga što se Spajić pokazao kao nepouzdan tokom prethodnih godina. Ipak, ovo je važan korak za ostvarivanje prava srpskog naroda u Crnoj Gori“, naglašava Raković.
On napominje da je to priznanje Mandićevoj stranci i koaliciji zbog svega što je uradio da padne režim Mila Đukanovića.
„Sada se konačno pravi realna situacija u Vladi Crne Gore. Za Srbe u Crnoj Gori to takođe puno znači jer je to uspešan epilog zajedničke borbe na rušenju Đukanovića 2020“, kaže Raković.
Istoričar Čedomir Antić iz Naprednog kluba napominje da je jako bitno da srpski narod u Crnoj Gori bude dekriminalizovan i podsjeća da je on sistematski bio kriminalizovan tokom proteklih 20 godina, što se ne bi dogodilo da to nisu htjele Sjedinjene Američke Države, Velika Britanija i Njemačka, zemlje čije su diplomatije doprinijele stvaranju neke vrste političkog aparthejda prema srpskom narodu, ističe sagovornik.
„Srpske stranke su prošle jedan trnovit put. Ovo je dobar korak ka dekriminalizaciji, ali mislim da će Srbi postati ravnopravni u Crnoj Gori tek kada SAD prestanu da budu prisutne na evropskom kontinentu. To izgleda daleko, ali stepen kriminalizovanosti SAD i količina truleži koju osjećamo iz tog pravca govori da ćemo možda to i doživjeti“, napominje Antić.
Uporno uskraćivanje vlasti bez obzira na izborne rezultate sada je promijenjeno.
„To je učinjeno jednim trulim kompromisom za koji vjerujem da su naredile SAD jer oni rade po sistemu toplo-hladno i vjerovatno sad hoće nešto da nam uzmu u Republici Srpskoj ili na Kosovu ili žele da pokažu nešto vezano za Ukrajinu pa je sada dozvoljeno da na čelo parlamenta dođe Srbin, ali ne i da uđe u vladu“, kaže Čedomir Antić.
Aleksandar Raković ukazuje da nisu svi zapadni zvaničnici bili protiv crnogorske vlade sa učešćem u njoj predstavnika Srba.
„I kod zapadnih faktora koji su bili delimično podijeljeni po tom pitanju, bilo je jasno da Srbi moraju da participiraju u toj vlasti, za njih bi najbolje bilo da je riječ samo o SNP-u, ali nisu bili za to da Srbi budu izostavljeni“, ističe Raković.
On podsjeća da je Mandić, kada je izabran na novu funkciju, morao da otrpi, po ko zna koji put, strahovite uvrede koje su se čule i u skupštinskoj sali i ispred nje većinom od pristalica DPS-a Mila Đukanovića.
„Njih muči postojanje Srba jer ih podsjećaju na to da su oni i sami nekad bili Srbi prije nego što su promijenili identitet“, naglašava Raković.
Antić smatra da oni koji su uzvikivali parole o fašizmu i slavi Ukrajini, nemaju problem sa Mandićem, već žele da dio stanovništva koje je sa njima bilo u nekoj vrsti pakta uplaše Srbima kao svedocima prošlih vremena i progona srpskog naroda i srpske crkve.
„Ne treba da govorimo o tome ko je postavio sudinicu koja siječe vene da ne bi došla pred sudiju, čiji je sin manijak koji govori o švercu sedam kila kokaina, nego pričamo o tome kako je Mandić četnički vojvoda. A čiji će vojvoda da bude, da neće hrvatski možda? Da neće možda da pušta Tompsonove pjesme na RTCG?“, pita se Antić.
On navodi da je to „glupa ideologija Mila Đukanovića“ koji vodi crnogorsku naciju u političku smrt.
„Ali naš problem danas više nije Milo Đukanović. Naš problem danas su tzv. ratluci. To je nova nacija koja se pojavila u Crnoj Gori, a to su ovi što zavisi od temperature danas su Crnogorci, sutra su Srbi, ali nikad nisu prijatelji srpstva i Srbije. Ne računam tu Spajića i Milatovića jer oni naciju nemaju“, kaže Antić.