Nova crnogorska nacija

Piše: o. Velibor Džomić

Nesporno je da je ideološko uobličavanje, a potom i stvaranje crnogorske nacije počelo poslije objavljivanja teksta Milovana Đilasa pod naslovom ”O crnogorskom nacionalnom pitanju”, koji je objavljen 1. maja 1945. godine u ”Borbi” kao glasilu Komunističke partije Jugoslavije. U posljednje vrijeme se u Crnoj Gori, takođe kroz pojedine medije ili slično kao i 1945. godine, uočava ideološko koncipiranje i preporučivanje nove, druge po redu, crnogorske nacije koja se već naziva ”crnogorsko-srpska” ili ”srpsko-crnogorska” nacija. Nije u pitanju ništa drugo nego nova crnogorska nacija sa dva prevarna zaperka koji nemaju nikakve veze sa srpskom nacijom i srpskom istorijom.

Cilj je da se, putem ovog nacionalnog inženjeringa, na predstojećem popisu na taj način smanji broj i procenat Srba u Crnoj Gori. U pitanju je klasičan anti-istorijski i anti-srpski projekat koji se, da bi prevara bila što uspješnija, naziva i ”dualnim identitetom” u Crnoj Gori! Uočljivo je i to da je medijsko propagiranje ”dualnog identiteta” započeto poslije neuspjelog pokušaja da se na predstojećem popisu zabrani nacionalno, jezičko i vjersko izjašnjavanje građana.
Do pola Srbin, od pola Crnogorac – i obrnuto!

Kreatori ove nove prevare Srba u Crnoj Gori su se, posebno poslije izbora od 30. avgusta 2020. godine, naslonili na rezultate popisa stanovništva od 2011. godine. Naime, u Crnoj Gori je 2011. godine, prema zvaničnim podacima Monstata, bilo 0,30% pripadnika ”crnogorsko-srpske” i 0,34% pripadnika ”srpsko-crnogorske” nacije, a to je ukupno 3936 stanovnika Crne Gore. I sada se nastoji da se broj od skoro 4 hiljade građana poveća kako bi broj i procenat Srba u Crnoj Gori na predstojećem popisu bio značajno umanjen.

S druge strane, 2011. godine se 0,04% ili 257 građana izjasnilo da pripada novoj ”muslimansko-crnogorskoj” naciji, a 0,03% ili 181 građanin da pripada novoj ”bošnjačko-muslimanskoj” naciji. Nikome nije palo na pamet da ideološki uobličava ove dvije nove nacije kao što to, na žalost, čine kreatori nove crnogorske ”dualne” nacije.

Svaki građanin ima pravo da se nacionalno, vjerski, jezički i po svemu izjašnjava po svom osjećanju i nahođenju i ta se volja mora poštovati. Ipak, mora se imati u vidu da se 0,64% građana ”dualno” izjasnilo na popisu koji je 2011. godine izvršen u uslovima duboke političke polarizacije, državne ”crnogorizacije” stanovništva koja je nametana sa svih državnih adresa i straha od gole egzistencije.

Forsiranje ”dualnog identiteta”, odnosno nove crnogorske nacije, prije svega predstavlja čin legalizacije svega onoga što je učinjeno protiv Srba i njihovih ljudskih prava u Crnoj Gori tokom prethodnih decenija. Iz različitih izjava i stavova, koji su više puta javno saopšteni u Crnoj Gori, možemo da zaključimo šta su kreatori i zagovornici ove nacionalne prevare namjerili da uobliče kao ”identitetsku osnovu” nove crnogorske nacije polazeći od netačne tvrdnje o ”vjekovnom i slojevitom identitetu Crne Gore”, jer je on kod pravoslavnog stanovništva, sve do pojave komunista, bio kristalno srpski jasan i neporeciv.
Istorijski i današnji pojam Crnogorca

Pojmovno određenje današnjeg nacionalnog Crnogorca ni po čemu ne odgovara pojmovnom određenju istorijskog Crnogorca. Istorijski i identitetski posmatrano na individualnom i kolektivnom planu, Crnogorci su do 1945. godine bili nacionalni Srbi isto kao i Hercegovci, Šumadinci, Kosovci i drugi i predstavljali su organski dio srpskog naroda. Crnogorska državnost je po svemu bila srpska državnost i o tome postoji obilje dokaza. Nezavisna Knjaževina i Kraljevina Crna Gora je bila srpska država. Posebno treba imati u vidu da značajan broj današnjih nacionalnih Crnogoraca zagovara tzv. CPC, crnogorski jezik, latinicu, asimilaciju Srba i ovakvu nezavisnu Crnu Goru koja je priznala tzv. Republiku Kosovo, glasala da ta samoproglašena psevdo-državna okupaciona tvorevina postane članica UNESKO-a i koja na teritoriju Republike Srbije već godinama šalje određeni broj vojnika i oficira. I da ne nabrajam dalje!

Promjena nacionalnog identiteta i tobožnja ”nužnost smjene generacija”!?!

Crnogorska državnost se već godinama brutalno nameće kao osnov crnogorske nacionalnosti. Nerazumno je što se sa pojedinih adresa, poslije 30. avgusga 2020. godine i prilike da se bez egzistencijalnih strahova ljudima omogući da se vrate svom istorijskom nacionalnom identitetu, iskazuje više nego začuđujuće razumijevanje za izgradnju novog nacionalnog identiteta ”isključivo na osnovu državnih granica i onog okvira koji izlazi iz (državnih) pasoša (starih 15 godina – prim. V.DŽ.), stavljajući u drugi plan ili potpuno poništavajući identitet predaka od pre 100 i više godina”, uz tobožnje opravdanje, jer se ”razumije pojava i potreba da ljudi mijenjaju svoj identitet, odnosno da grade drugačiji u odnosu na identitet svojih predaka”. Promjena identiteta u Crnoj Gori se, umjesto kritičkog osvrta, ocjenjuje i kao ”nužnost smjene generacija u kojoj svi učestvujemo”!?! U pitanju je, kako vidimo, proces, a ne pojava! A da bi se taj proces završio po želji kreatora i zagovornika ”dualnog” nacionalnog identiteta na posredan način se, preko medija, predlažu i zabrane bilo kakvog djelovanja ”političkih ili medijskih kancelarija u Crnoj Gori i Srbiji da se bave ”poželjnim” nacionalnim identitetom vjernika SPC, bilo da se radi o projektovanju njihovog srpstva ili crnogorstva”. Naravno, nisu pomenute političke i medijske kancelarije iz Albanije, Hrvatske i Bosne i Hercegovine koje godinama, na razne načine, utiču ne samo na nacionalni identitet Albanaca, Hrvata i Bošnjaka u Crnoj Gori nego i na određene teritorijalne pretenzije (ostrašćeni zagovornici ”dualnog” identiteta nikako ne žele da uzmu u ruke i pročitaju, na primjer, knjige hrvatskog akademika Josipa Pečarića ”Borba za Boku kotorsku” (Hrvatski informativni centar, Hrvatska bratovština i Bokeljska mornarica 809, Zagreb, 1999.g.) i ”U Boki kotorskoj svaki kamen govori hrvatski” (autorsko izdanje, Zagreb, 2004.g.) ili magistarsku tezu Rasima Halilagića ”Bosna i Hercegovina i Crna Gora 1790.-1918.” (”El-Kalem, Izdavački centar Rijaseta Islamske zajednice u Bosni i Hercegovini, Sarajevo, 2001.g.).

Na čemu počiva nova crnogorska nacija?

Crnogorska nacija je svoj vrhunac do sada dostigla na popisu 2011. godine. Zato se upravo pred novi popis stanovništva grčevito traže novi modaliteti za smanjivanje broja i procenta Srba, ali i svega srpskog u Crnoj Gori. Insistiranje na tzv. građanskom identitetu savremene Crne Gore, koji je, kako se vidi, mrtvo slovo na papiru predstavlja prvo slovo ”dualne” identitetske prevare. Srbi u Crnoj Gori moraju da znaju i zapamte da je upravo u ”građanskoj” Crnoj Gori započet i dobrano sproveden montenegrinski nacionalni inženjering. Ustav Crne Gore od 2007. godine jeste temeljni pravni akt na kome se gradi nova crnogorska nacija sa dva zaperka, a separatizam od Srpstva se nalazi u srži ovog poduhvata. Crnogorska državnost u njihovoj percepciji, protivno istorijskim činjenicama, traje ”hiljadu godina”, iako se Crna Gora kao geografski pojam prvi put pominje od polovine 15. vijeka, a kao politički pojam od početka 16. vijeka. Da li izraženo ”razumijevanje za promjenu identiteta” podrazumijeva i razumijevanje i za promjenu vjerskog i crkvenog identiteta, koja će, bez ikakve sumnje, uslijediti i ponovo biti opravdavana kao ”nužnost smjene generacija”? Jer, ako neko ne samo da danas razumije nego podstiče, sokoli i ohrabruje ljude na promjenu istorijskog identiteta u nacionalnom smislu onda sjutra, po prirodi stvari, možemo očekivati isto ili još veće ”razumijevanje” i za promjenu promjenu vjerskog identiteta ili za promjenu crkvenog identiteta koji, na isti način, može biti proglašen za ”vjekovni i slojevit”. Poslije toga, naravno, slijedi i promjena kulturnog i jezičkog identiteta.

Karakteristike nove crnogorske nacije

Iz brojnih izjava su jasno uočljive odrednice nove crnogorske nacije koja bi se temeljila na sljedećem:

1. bezrezervno priznavanje nezavisne Crne Gore koju ”niko ne može, niti smije ukinuti ili je utopiti u neku drugu (državu)”, jer ona nikada neće postati ”druga srpska država”;

2. bezrezervno priznavanje crnogorskog jezika kao službenog, a srpskog jezika kao jednog od službenih jezika u Crnoj Gori;

3. nesporno prihvatanje i priznavanje zvanične državne zastave i grba pri čemu bi jedino bila dozvoljena”crnogorska plavetna trobojka” za koju se samo traži da se ne proglašava okupatorskom (analogno tome, srpska ili bilo koja druga trobojka će se smatrati okupatorskom, tuđinskom i biće zabranjena u Crnoj Gori);

4. bezrezervno priznavanje zvanične državne himne, čiji je autor ustaša Sekula Drljević, u instrumentalnom obliku ili kasnije u potpunosti ako se kojim slučajem negde pronađe da njen autor nije Sekula Drljević;

5. trajno odbacivanje ideje o pripadnosti srpskom narodu i srpskom jezičkom, kulturnom, državnom i nacionalnom jedinstvu;

6. zalaganje za određene posebnosti eparhija Srpske Pravoslavne Crkve u Crnoj Gori uz težnju za promjenu njenog naziva koji je ocijenjen kao ”neprimjeren” i koji treba zamijeniti novim nazivom ”koji nas neće nacionalno opterećivati”.

7. Sveti Sava se može proslavljati u Crnoj Gori, ali samo zbog toga što je ustrojio Episkopiju Zetsku i što je njegov praznik odštampan crvenim slovima u kalendaru Đurđa Crnojevića od 1494. godine, a ne zbog toga što je, pored ostalog, utvrdio duhovno i narodno jedinstvo Srba;

8. Stefan Nemanja (Prepodobni Simeon Mirotočivi) se može proslavljati ne zbog toga što je ujedinio srpski narod i bio prvi samodržavni župan sve srpske zemlje, uključujući i tadašnju Zetu, nego zbog toga što je ”jedan od rijetkih ljudi rođenih na obalama Ribnice – koji je kanonizovan kao svetac u Pravoslavnoj Crkvi (iako je kanonizovan u Srpskoj Crkvi – prim. V.DŽ.)” i zbog toga što je ”kao takav (rođeni Ribničanin – prim. V.DŽ.) poštovan u Crnoj Gori od srednjovjekovne Zete i osnivanja Cetinjskog manastira, pa bez prekida, do dana današnjega” (srećom, po Svetog Simeona, što nije rođen u Rasu ili Prizrenu, inače bi i on bio nepoželjan u Crnoj Gori);

9. Vidovdan će se slaviti zbog toga što je svečano proslavljan u nezavisnoj Knjaževini i Kraljevini Crnoj Gori, ali će se poštovati i priznanje lažne kosovske države sa kojom će Crna Gora njegovati ”odnose utemeljene na dobrosusjedskoj saradnji” uz razmjenu zvaničnih državnih čestitki;

10. Srbija se mora isključivo posmatrati kao ”prijateljska i susjedska”, a ne kao bratska država pri čemu se može ići u Srbiju na besplatno školovanje i za sve ostalo, ali bez prava Srbije da brine o Srbima i njihovim pravima u Crnoj Gori uz očekivanje i obavezu Srbije da šalje turiste i puni budžet Crne Gore.

I tako dalje…. sve do konačnog cilja koji je javno obznanjen sa prve adrese izvršne vlasti Crne Gore da je ”crnogorski identitet nesporan” i da ”svi mi u Crnoj Gori treba da se osjećamo kao Crnogorci”. Novu crnogorsku naciju prati i javno saopštena teza o ”višku identiteta” sa poukom da ”svjesne pojedince i prosvećene narode nikada ne možete svesti samo na jedan identitet”, a što bi u ovom slučaju značilo da treba imati više nacionalnih identiteta.

Srpska Crkva i nova crnogorska nacija

Nova crnogorska nacija sa dva zaperka nema nikakve veze sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom i ne može se za nju vezivati. Važno je da se istakne da se pastirska briga Crkve i njenih klirika za svako ljudsko biće ne može (zlo)upotrebljavati za ideološko uobličavanje nove crnogorske nacije. U Crkvi Hristovoj, po riječima Svetog Apostola Pavla, ”nema više ni Judejca ni Jelina, nema više ni roba ni slobodnoga, nema više muškog ni ženskog, jer smo svi jedan (čovjek) u Hristu Isusu” (Gal. 3,28). Upravo zbog toga, a i mnogo čega drugoga, u Crkvu su dobro došli svi bez obzira na njihovo nacionalno ili političko uvjerenje.

Taj princip ne važi kada je u pitanju nacija. Srbi su samo Srbi i ne mogu biti nikakvi Srbo-Crnogorci ili Crnogorci-Srbi. Sveštenik Srpske Pravoslavne Crkve, bez obzira na državu u kojoj mu je Crkva povjerila da obavlja svoju sveštenu službu, ne može biti nikakav ”nacionalni duplak”, koji će, kako se nedavno čulo, spavati kao Srbin, buditi se kao Crnogorac, a izjašnjavati se kao Srbo-Crnogorac. Sveštenici Srpske Pravoslavne Crkve ne mogu biti zagovornici i propagandisti novog ”pasoškog identiteta” nego istinski, djelatni i nepokolebljivi svjedoci istorijski potvrđenog vjerskog, crkvenog, jezičkog, kulturnog i nacionalnog identiteta u Crnoj Gori. Podjele koje postoje u svakom društvu ne mogu predstavljati nikakvo opravdanje za odricanje od sopstvenog nacionalnog identiteta.

Nacija bez istorije

U Knjaževini i Kraljevini Crnoj Gori nije postojao nikakav ”dualni”, ”dupli”, ”srpsko-crnogorski” ili ”crnogorsko-srpski” nacionalni identitet, čak ni kada je Pećka Patrijaršija dva puta nasilno ukidana od Turaka. Državnost Knjaževine i Kraljevine Crne Gore, kao ni njen Ustav od 1905. godine, nisu predstavljali osnovu nekakvog posebnog, nesrpskog nacionalnog identiteta. I o tome postoji obilje neoborivih istorijskih dokaza.
Žrtve nove ”dualne” prevare neće biti nacionalno izjašnjeni Crnogorci nego isključivo nacionalno izjašnjeni Srbi iz Crne Gore. To se, pored ostalog, ogleda i u činjenici da se niko od pripadnika i zagovornika crnogorske nacije nije kritički osvrnuo na propagiranje nove ”dualne” nacije u Crnoj Gori. Građanima Crne Gore, poslije političke promjene od 30. avgusta 2020. godine, treba omogućiti da se slobodno izjasne na predstojećem popisu stanovništva i garantovati im da, zbog nacionalnog ili bilo kog drugog izjašnjavanja, neće biti građani drugog reda, a ne da im se nudi i nameće nova ”dualna” prevara i prevera koja se naslanja na anti-srpske odluke Komunističke partije o drobljenju srpskog naroda od Drezdena preko AVNOJ-a do danas.