CRNA KNJIGA DPS KRIMINALA: Aco Đukanović, od džemperaša AB revolucije do saradnika Sakra Korona Unite i najbogatijeg Crnogorca u istoriji

Last updated dec 29, 2021

Aco Đukanović, brat Mila i Ane Đukanović, ušao je u istoriju kao formalno najbogatiji Crnogorac u njenoj istoriji. Rođen je u Nikšiću 1965. godine. Za razliku od svoga brata Mila, koji je iz Beograda pratio događaje i rušenje starog komunističkog rukovodstva, on je imao istaknutu ulogu u događajima vezanim za AB revoluciju 1988/89 godine kao predstavnik studenata Pravnog fakulteta. Aco je u ofucanom džemperu prozivao stare komunističke rukovodioce za pojedeno besplatno jagnje, a narod nije ni slutio da će se samo koju godinu kasnije Aco obresti u društvu italijanskih mafioza sa juga Italije, čuvenih švercera nafte, cigareta i droge, biti njihov jatak i namicati milionsko bogatstvo. Sve to dok je narod ojađen i opljačkan, ostavljen bez posla i na ulici, borio da na svaki način sastavi “kraj sa krajem“.

METEORSKI USPON POČETKOM 1990tih: Od “muzičkog producenta“ do jataka italijanskih mafijaša

Aco Đukanović, je početkom devedesetih bio “muzički producent“, a prije par godina je isplivao snimak njegovog žiriranja 1991. godine, kada je ocjenjivao pjesme koje su bile kandidati da predstavljaju Jugoslaviju na Evrosongu. Đukanović je kroz svoju firmu „Maraton“ organizovao i promovisao folk koncerte.

Vrlo brzo se iz “producentskih voda“ uključio u švercerske. Kada se tadašnja SR Jugoslavija našla pod sankcijama i blokadom, cvjetao je šverc nafte i cigareta, kao i dr. akcizne robe, pa se preduzimljivi Aco, koristeći položaj svoga brata Mila, premijera Crne Gore, otisnuo u kriminalne vode.

“Italijanski mafijaši uključeni u šverc cigareta preko Jadrana, družili se se i poklanjali stvari Acu Đukanoviću, dok ih je istovremeno nekadašnji šef barske policije Vaso Baošić čuvao od hapšenja, a za Brana Mićunovića kažu da komanduje Crnom Gorom, pisali su mediji.

Tokom saslušanja kod bivšeg tužioca Đuzepea Šelzija, Tomazo Laraspata 1998. pričao je kako je brat premijera Mila Đukanovića tih godina bio nerazdvojan sa, takođe, visokopozicioniranim članom krimi klana Konstantinom Samom.

Laraspata je član klana Sakre Korone Unite koji je, prema nalazima tužilaštva u Bariju, kao bjegunac od italijanskog sudstva boravio zajedno sa bratom Rafaeleom u Crnoj Gori do 7. oktobra 1997, kad je pobjegao nazad u Italiju. Uhapšen je 30. 01.1998. godine. Samo je u Italiji uhapšen krajem maja 1997. godine, kada se vratio u Italiju iz Crne Gore.

Na saslušanju kod Šelzija tužioca koji je pokrenuo istragu o crnogorsko-italijanskoj švercerskoj vezi, Laraspata tvrdi da je Konsatantino stalno bio zajedno sa “predsjednikovim bratom”, da su mu poklonili bijelu “kalibru”, a kasnije i 10 miliona lira.

To su sve radili, kako je Laraspata pričao, da bi “pridobili” Vasa (Baošića) koji im je govorio kada treba da se sklone, jer ih traži policija iz Barija.

Istom tužiocu, bos Sakre Korone Unite Benedeto Stano, ispričao je da je u Crnoj Gori glavni Brano (Mićunović), da on svime komanduje i da je u veoma dobrim odnosima sa Milom Đukanovićem. U iskazu on tvrdi da su i drugi mafijaški bosovi iz Italije imali komunikaciju sa Đukanovićem, da su pomagali crnogorsku policiju i Vladu i da su “tamo sve mafijaši“.

Vito di Emidio je u svom svjedočenju pred tužiocem Šelzijem rekao: “Dva puta je došao predsjednikov brat, samo dva puta je ta osoba došla, a poslije je predsjednikov brat slao osobu sa bijelim autom, neku vrstu Honde Civic, oni mali automobili… Ta je osoba uvijek dolazila naoružana i uzimala vreću… uzimao bi 400-500 miliona (lira, oko 400-500 hiljada tadašnjih maraka) i odnosio ih“

ACO VLASNIK PRVE BANKE, osnovane 1901.

Devedesete su mlađem Đukanoviću prošle u švercerskim poslovima sa “italijanskim turistima“, kako su ih nazivali šefovi partijske DPS policije, poslovima sa cigaretama i naftom, te namicanju ogromnog bogatstva, do tada nezamislivog za siromašne crnogorske prilike. Poznat po ljubavi prema pjevačicama i kocki, s vremena na vrijeme bi po kuloarima dolazile priče kako je Aco izgubio stotine hiljada u kazinima na crnogorskom primorju ili kao u junu 2000. godine učestvovao u prebijanju člana LSCG-a Zorana Kljajića u hotelu “Crna Gora“. A onda je došao momenat za konačan ulazak u “legalne tokove“.

Odmah nakon referenduma 2006. godine, 29. avgusta 2006. godine “Crnogrska komercijalna banka“ je prodata mađarskoj OTP banci za 105 miliona evra. Kupoprodajni ugovor je potpisala sestra Miodraga Perovica, Milka Ljumović, uz dogovor da ostane na čelu banke. Od tih 105 miliona evra Aco Đukanovic je dobio oko 11 miliona, Dragan Brković (kompanija “Vektra“, Milov kum) dobio je oko 19 miliona evra.

Montenova“, firma koja je u vlasništvu Aca Đukanovića, brata tada odlazećeg premijera Crne Gore Mila, je nakon transakcije na Montenegroberzi postala najveći vlasnik „Nikšićke banke“ sa više od 42 odsto akcija. Akcije su prodate po nominalnoj vrednosti od 127,82 evra. Polovina ukupnog iznosa je plaćena u gotovini, a ostatak u obveznicama stare devizne štednje.

“2007. godine izvršena potpuna promjena vizuelnog identiteta i naziv je promijenjen u Prva banka Crne Gore – osnovana 1901. Ovim izmjenama željela se sačuvati tradicija koju banka ima, ali i afirmisati njena aktivnost na čitavoj teritoriji Crne Gore. Uporedo sa tim, promijenjeno je i sjedište banke, sa novom lokacijom u Podgorici“, piše na sajtu “Prve banke“, čiji je Aco većinski vlasnik.

O radu “Prve banke“, po mnogima najveće peraonice prljavog novca u istoriji ovih prostora, napisane su tone tekstova i analiza.

“Kontrolom Prve banke tokom 2006. CBCG je utvrdila pojedine nepravilnosti u poslovanju manjeg stepena i predložila mjere za njihovo otklanjanje“, stoji u izvještaju Briselu. Nešto kasnije, nakon što je objelodanjeno da je Prva banka „prenapregnuta“, pošto je ukupni iznos depozita na njenim računima manji od iznosa izdatih kredita, Vlada Crne Gore odlučuje da interveniše.

„Zato u oktobru 2007. predlaže izmjene Zakona o budžetu. Ideja je da se državni depoziti iz CBCG prebace na račune „komercijalne banke u domaćem vlasništvu“. Prva banka je, slučajno, bila jedina koja je zadovoljavala taj kriterijum“, pišu tadašnji mediji i ističu da taj predlog nije prošao, pa Ministarstvo finansija krajem iste godine šalje na usvajanje novi Zakon o bankama.

Zakon je, uoči glasanja, nafilovan amandmanima DPS-a koji, prema mišljenju stručnjaka, „štite interese vlasnika banaka, a uvećavaju rizik za deponente i povjerioce banke“. Ukratko, CBCG su vezane ruke da bi uprava Prve slobodno sprovodila naloge glavnog akcionara. Ko god je htio, znao je šta se sprema.

Vlada Crne Gore i Prva banka su 17. decembra 2007. godine potpisale ugovor o kreditnoj podršci od 44 miliona eura. Vladin kredit vraćen je jednim dijelom i iz pomoći pojedinih državnih firmi, obelodanili su podgorički mediji. Jedan od pomagača Prve banke, prema ovim izvorima, jeste i Javno preduzeće Regionalni vodovod, pri čemu se navodi da su troškovi izgradnje regionalnog vodovoda za crnogorsko primorje porasli za 26 miliona evra, ali nije jasno da li je uzrok tome aranžman sa Prvom bankom.

Dokumenti do kojih je došao OCCRP otkrivaju da je optuženi narko bos Darko Šarić deponovao milione u Prvu Banku Crne Gore, te bio jedan od njenih najvećih klijenata. “Prva banka Crne Gore, koju kontroliše porodica premijera Mila Đukanovića, bila je banka koja nije govorila „ne“. Posebno ne jednom od svojih najvećih klijenata: Darku Šariću, nedavno uhapšenom narko bosu koji je u značajnoj meri poslovao preko ove banke. Ne samo da je otvarala račune i poslovala sa Šarićem, banka je njemu i njegovim saradnicima, uključujući Rodoljuba Radulovića i pokojnog Dragana Dudića, odobravala neobično povoljne uslove. Šarića policija i tužilaštva optužuju da je bio vođa međunarodne mreže krijumčara kokaina iz Južne Amerike u Evropu koja je prošvercovala tone kokaina i oprala milione evra. Prema istrazi srpskog Specijalnog tužilaštva za borbu protiv organizovanog kriminala, Radulović je učestvovao u švercu 1,8 tona kokaina tako što je obezbedio brodove kojima se droga prevozila, dok je Dudić bio jedan od šefova grupe. Radulović je optužen u Srbiji i nalazi se u bekstvu, dok je Dudić ubijen u Kotoru 2010. godine. No za ovu banku Šarić je bio pouzdan klijent koji im je u vreme krize pritekao u pomoć, oročivši milionski depozit u trenutku kada je banka jedva izvršavala naloge svojih deponenata.

U poslu sa Šarićem i ostalim kriminalcima, banka je kršila zakon i vlastite interne pravilnike, navodi se u izveštajima Centralne banke Crne Gore do kojih je došla istraživačka mreža Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP). Nezakonite aktivnosti banke detaljno su opisane na hiljadama stranica tajnih bankarskih dokumenata u posedu OCCRP-a. Dokumenti otkrivaju korupciju, pohlepu i nestručnost. Pri sklapanju ovih poslova banka nije poštovala Zakon o sprečavanju pranja novca, vlastita pravila, niti je sledila dobru bankarsku praksu. Veliki broj firmi koje su dobile kredite su na kraju propale. Kupovina nekretnina novcem od kredita uobičajen je način pranja novca. Deo kredita nikad nije otplaćen. Naprotiv, banka je spašena novcem poreskih obveznika. Nije moguće utvrditi da li je banka ikada vratila taj novac. Pitanje je zašto bi neka banka finansirala takve kontroverzne biznismene, od kojih su mnogi upravljali firmama koje su iskazivale male ili nikakve prihode i velike gubitke. Đukanovićeva porodična banka se nalazi u središtu nečasnog saveza između vlasti, organizovanog kriminala i biznisa u Crnoj Gori. U međunarodnim krugovima ova zemlja sve više stiče reputaciju zemlje kojom vlada organizovani kriminal“, piše u istraživačkom tekstu.

ACOVA LIMENKA

Sudskom presudom, država Crna Gora isplatila je višemilionski iznos bratu bivšeg crnogorskog premijera, u slučaju poznatom kao afera „Limenka”. Aco Đukanović je kupio zemljište i zgradu u centru Podgorice od policije, ali ugovor je raskinut. Iako je dio opozicije i nevladine organizacije upozoravao kako je sam ugovor iz 2008. nezakonit, državno tužilaštvo još nije reagovalo na brojne optužbe o navodnim zloupotrebama.

Uprkos tome što je zgrada prvobitno prodata, građani su i dalje mogli da na istom mjestu podižu nove dokumente. Rok za iseljenje istekao je 2010. godine, a dvije godine kasnije ugovor je raskinut. Policijski službenici ostali su u takozvanoj „Limenci”. Zbog nepoštovanja uslova kupoprodajnog ugovora, koji je tada odredila država, odnosno Uprava policije, Viši sud je naredio da se iz crnogorskog budžeta isplati odšteta kupcu, odnosno Acu Đukanoviću.

Vezano za taj slučaj, ostala je čuvena i izjava Mila Đukanovića, kada je na pitanje kako gleda na to da je njegov brat tužio državu Crnu Goru odgovorio da on to ne bi nikada uradio, te da “nismo svi isti“.

Aco Đukanović je 2008. godine kupio zemljište od preko 7.000 kvadrata na kojem se nalazi „Limenka“, a Uprava policije i MUP ugovorom su se obavezali da će se iseliti iz tog objekta do kraja 2010. godine. On je tužbu protiv države podnio u julu 2012. godine, nakon što je Vlada odbila da mu isplati obeštećenje zbog neispunjenih obaveza iz ugovora o kupoprodaji zemljišta u podgoričkom naselju Momišići. Po presudama koje su donijeli crnogorski sudovi, Aco Đukanović će za zemlju koju je platio preko tri miliona eura dobio tri puta više novca.

Naime, Đukanoviću je dosuđena odšteta od skoro 10 miliona eura. Pravosnažnom presudom Višeg suda Đukanoviću je dosuđeno 7.050.000 eura na ime izgubljene dobiti, uz zateznu kamatu. Mimo iznosa dosuđenog tom presudom, njemu su do sada isplaćena skoro dva miliona eura na ime kamata i naknade štete u vezi sa kupovinom „Limenke“.

ACO ĐUKANOVIĆ VLASNIK POLA CRNE GORE

Prva banka u većinskom vlasništvu Aca Đukanovića, oduzimanjem imovine zbog nevraćanja kredita, vlasnik je 300.000 kvadrata zemlje – 50 atraktivnih zemljišnih parcela i kompleksa lokacija od Ulcinja, Herceg Novog, Podgorice, Nikšića preko Danilovgrada, do Žabljaka i Kolašina…

Uvidom u katastarsku evidenciju Uprave za nekretnine, na banku brata lidera DPS-a Mila Đukanovića, uknjiženo je i stotinjak komfornih stanova, poslovnih prostora, garažanog, magacinskog prostora i bivših fabričkih hala, čija površina prelazi 30.000 kvadrata.

Aco Đukanović godinama pokušava prodajom da povrati milione eura zarobljenih u nekretninama, ali mnoge od njih nikako da pronađu novog vlasnika.

Veliku imovinu banka ima u glavnom gradu – vlasnik je zemljišnog kompleksa od 21.682 kavadrata u prigradskom naselju Kuće Rakića, kao i kompleksa od 22.720 kvadrata u Goljemadima, na 13 kilometara prema Cetinju.

Značajna imovina leži i u stambenim i poslovnim objektima: u Ulici Vaka Đurovića Prva banka posjeduje porodičnu kuću od 108 kvadrata sa dvorištem od 1.929 kvadrata.

Odnedavno je uknjižena na poslovni prostor od 118 kvadrata, kao i poslovno-stambene zgrade 1.522 kvadrata i 1.945 kvadrata dvorišta u Podgorici.

Prva banka u Budvi vlasnik je gotovo 100.000 kvadrata zemlje na desetak atraktivnih lokacija i 15 stanova, ukupne površine 1.320 kvadrata.

Jedna od najatraktivnijh lokacija je zemljišni kompleks od 6.286 kvadrata iznad Miločerskog parka, koju je Prva banka preuzela nakon što firma San investments nije vratila kredit.

U njenom vlasništvu je zemlja u Buljarici: 34.997 kvadrata na koju su se uknjižili u avgustu prošle godine.

U selu Kruševica na Paštrovskoj gori iznad Petrovca, banka raspolaže parcelom od 1.237 kvadrata, dok je na lokalitetu Stupovi u Petrovcu vlasnik 1.600 kvadrata zemlje.

Na periferiji Petrovca, banka je vlasnik i zemljišta od 8.231 kvadrata sa objektima, nekadašnjeg odmarališta, koji su pripadali budvanskoj firmi Sunny hill, iza koje su stajali ljudi bliski Svetozaru Maroviću.

Kompleks je zaplijenjen, jer firma nije vratila kredit od 2.900.000 eura, koji je uzela prije 10 godina.

Prva banka traži nove vlasnike i za dva zemljišna kompleksa na brdu Košljun iznad Budve, od 10.000 i 14.796 kvadrata, koje su zbog neplaćenog kredita uzeli od budvanske firme SP Luna, neformalnog svjedoka saradnika Vida Rađenovića.

Riječ je o opštinskoj zemlji koju je ta firma kupila na fingiranoj licitaciji, da bi je prodala firmi palestinskog biznismena Muhameda Rašida.

Posao se izjalovio, a slučaj je procesuiralo Specijalno tužilaštvo.

Đukanovićeva banka uporno pokušava da proda i jednu od najatraktivnijh lokacija do koje je došla prije četiri godine, zbog nevraćenog kredita od 6,5 miliona eura firme ”SLOBšar & Cok”, ubijenog Danilovgrađanina Slobodana Šaranovića.

Riječ je o 12.000 kvadrata zemlje na bulevaru u Bečićima, naspram hotela Splendid na mjestu nekadašnjeg Titeksovog odmarališta.

BJEKSTVO U LUKSEMBURG

Nakon političkog sloma DPS-a na izborima 30. avgusta prošle godine, mlađi Đukanović je, kako saznajemo, najvjerovatnije otišao za Luksemburg sa porodicom, tom prilikom je “pokupio određenu dokumentaciju“ svoje Banke i nekih transakcija, te u Luksemburgu predao papire za dobijanje državljanstva.

Tako je Aco, najbogatiji Crnogorac u istoriji prešao put od AB revolucionara u ofucanom džemperu i borca za radnička prava, preko patriote i borca za državu, da bi došao do izbjeglištva i egzila u dalekom Lukseburgu.