Britanci hrabre Kurtija: Perfidna igra Londona, Priština uslovljava formiranje ZSO

On feb 4, 2023

I pored pritisaka iz Brisela i Vašingtona, premijer privremenih institucija u Prištini Aljbin Kurti ne samo da se i dalje opire da sprovede dogovor o Zajednici srpskih opština već iznosi i šest uslova za njeno formiranje, a sve „na talasu“ podrške Velike Britanije.

Naime, od zemalja Kvinte (SAD, Francuska, Njemačka, Italija i Velika Britanija), jedino predstavnici Londona do sada nisu insistirali da Priština najprije primijeni ono na šta se obavezala Briselskim sporazumom prije 10 godina i osnuje ZSO, a da tek onda započnu pregovori o evropskom planu za Kosovo i Metohiju, zasnovanom na Šolc-Makronovom predlogu.

Da Britanija ne podržava ovakav redosled koraka bilo je jasno i iz izjave njihovog izaslaniika za Zapadni Balkan Stjuarta Piča, koji je rekao da je „ZSO važan element u normalizaciji odnosa Srbije i Kosova, ali da to pitanje ne bi trebalo da sprječava postizanje drugih dogovora između dvije strane“.

Očigledno osokoljen ovakvim stavom, Kurti je u četvrtak u prištinskoj skupštini nastavio da „sahranjuje“ Briselski sporazum. On je iznio svoje zahtjeve za ZSO, među kojima su i da se ona preimenuje, da bude u skladu sa kosovskim ustavom i zakonima, da ne bude jednonacionalna i da Srbija prethodno ukine paralelne strukture na sjeveru Kosova i da bude predato sve nelegalno oružje.

VUČIĆ: SPRDNjA SA SVIJETOM

Predsjednik Srbije Aleksandar Vučić izjavio je juče da je šest zahtkeva koje je postavio Kurti za formiranje ZSO „sprdnja, i to više sa međunarodnom zajednicom nego sa Beogradom“.

– Naš odgovor na te zahtkeve je – ne može. Da li to znači da neće da formiraju, možda neće. ZSO je definisana prvim i osnovnim sporazumom i o sadržini Zajednice postoje četiri sporazuma.

Tu, međutim, nije bi okraj njegove destruktivne politike, pa je kao uslov za ZSO zatražio i da ona bude dio „konačnog sporazuma i da se sprovede nakon međusobnog priznavanja“. Otišao je i korak dalje, postavljajući uslov da Srbija povuče pisma upućena najvišim zvaničnicima pet država članica EU koje ne priznaju samoproglašenu nezavisnost Kosova, u kojima Beograd traži da te zemlje ne prihvate aplikaciju Prištine za članstvo u Uniji.

Za sada nema konkretnijih reakcija iz ključnih zapadnih političkih centara na novu opstrukciju Kurtija. Oglasio se portparol EU Peter Stano, koji je juče ponovio da stav Brisela o formiranju ZSO ostaje nepromijenjen, ali nije komentarisao uslove koje je Kurti postavio za njeno formiranje.

On je samo napomenuo da su neophodni konkretni koraci kako bi se unaprijedio proces dijaloga o normalizaciji odnosa između Kosova i Srbije. Stano je takođe podsjetio da je Priština preuzela kao međunarodnu obavezu stvaranje ZSO i da je na Kosovu da tu obavezu sprovede.

Interesantno je i da se specijalni izaslanik EU za dijalog Miroslav Lajčak u srijedu sastao sa britanskim „specijalcem“ Pičom, što se u diplomatskim krugovima tumači kao pokušaj da se izdejstvuje da i zvanični London bude u potpunosti na kursu koje su zauzele SAD i vodeće evropske zemlje kada je riječ o daljem raspetljavanju kosovskog čvora.

Inače, SAD i Brisel već su krenuli sa primjenom kaznenih mjera prema Prištini zbog odbijanja da formira ZSO, zaustavljajući proces pristupanja tzv. Kosova Savetu Evrope.

DAČIĆ: ZNAJU NAŠE CRVENE LINIJE

Šef diplomatije Srbije Ivica Dačić koji je u Vašingtonu prisustvovao Molitvenom doručku i imao niz sastanaka sa vodećim ljudima američke administracije, rekao je da je za Srbiju velika stvar da i SAD i EU, iako znaju „crvene linije“ Srbije, pristup Beograda dijalogu sa Prištinom ocenjuju kao konstruktivan i odgovoran. On je ponovio da formiranje ZSO „preduslov svih preduslova“ i jedna od crvenih linija Srbije. Druga je priznavanje tzv. Kosova, to jest pitanje članstva Prištine u UN.

Prema riječima Dačića, možda najvažnija poruka u Vašingtonu jeste da se nastup i pozicija predsjednika Vučića, odnosno Srbije, ocjenjuje konstruktivnom i odgovornom i često se poredi sa Prištinom i Kurtijem, za koga postoje suprotne ocjene.

Specijalni izaslanik SAD za Zapadni Balkan Gabrijel Eskobar izjavio je da bi prihvatanje evropskog plana za KiM bio važan korak za normalizaciju odnosa Beograda i Prištine i još jednom ponovio da je primjena Briselskog sporazuma i formiranje ZSO zakonska obaveza Prištine.

– Briselski sporazum je nešto što su dogovorili Beograd i Priština, i bez obzira na to što sadašnji predstavnici privremenih prištinskih institucija ne prihvataju taj sporazum, on će morati da se sprovede u jednom trenutku – rekao je Eskobar u intervjuu za portal „Pavlović tudej“, ali i dodao da stav SAD ostaje nepromijenjen i da za Vašington konačno rješenje obuhvata međusobno priznavanje i članstvo tzv. Kosova u međunarodnim institucijama.

(novosti online)