ASP: Kako bjelopoljski sud može ono što ne može podgorički?

Viši sud u Podgorici nije postupio po Zakonu o slobodnom pristupu informacijama (SPI) i odbio je da Akciji za socijalnu pravdu (ASP) dostavi rješenja o određivanjima pritvora za strana lica u 2022. i za prvih devet mjeseci ove godine, dok je u isto vrijeme Viši sud u Bijelom Polju dostavio sva ekstradiciona rješenja o privremenim pritvorima iz datog perioda, odnosno 18 rješenja za pritvor strancima, saopštili su iz te NVO.

Prema njihovim riječima, „zahtjev za dostavljanjem svih rješenja o određivanju ekstradicionih pritvora za strana lica u datom periodu prethodno je Ministarstvo pravde preusmjerilo višim sudovima u Podgorici i Bijelom Polju, navodeći da ono nije u faktičkom posjedu tih rješenja, jer ih vraća sudovima“

– Podgorički Viši sud nije donio čak ni rješenje kojim odbija pristup informacijama sa jasnim obrazloženjima, već u dopisu ASP-u navodi da ne sačinjava poseban dokument sa informacijama o tome u kojim predmetima je određen pritvor za strana lica, pri čemu ne pominje da se u sudovima vode posebni upisnici sa oznakama za krivične spise, a što omogućava dostavu informacija.

Pored toga, u dopisu, kojeg potpisuje predsjednik Višeg suda Boris Savić, a u očiglednoj namjeri da se ne postupi po Zakonu o SPI, podnosiocu zahtjeva se sugeriše da „ne možete tražiti sva dokumenta, već je potrebno da precizirate brojeve i datume donošenja odluka koje tražite“, što je paradoksalno očekivanje da podnosioci zahtjeva „nekom magijom“ mogu znati brojeve spisa – piše u saopštenju.

Kako se dalje objašnjava, na osnovu brojeva i datuma donošenja odluka sud bi mogao odlučiti o zahtjevu, a bez vršenja posebnih analiza „koje nijesmo ovlašćeni da radimo za potrebe nevladinih organizacija“.

– ASP će podnijeti žalbu nadležnoj Agenciji za zaštitu ličnih podataka i slobodan pristup informacijama na ovakvo „obavještenje“, a posebna inicijativa biće upućena i Sudskom savjetu – dodali su u saopštenju.

U isto vrijeme, kako su kazali, Viši sud u Bijelom Polju je dostavio 18 rješenja o određivanjima ekstradicionih pritvora za traženi period, pa se postavlja pitanje kako bjelopoljski sud može da postupi po zahtjevu za dostavu informacijama, a podgoričkom to nije moguće.

Dodaju da u odnosu na 18 rješenja bjelopoljskog Višeg suda pet je donijeto po zahtjevima Srbije, četiri Njemačke, dva Austrije, te po jedno po zahtjevima/potjernicama od Španije, Albanije, Poljske, Švajcarske, Francuske, Makedonije i Kosova.

– Od toga su ekstradicioni pritvori u šest slučajeva bili određeni zbog sumnji u krivična djela u vezi sa krađom ili prevarom, tri su u vezi sa trgovinom drogom, ostalo su druga krivična djela, pri čemu se u jednom slučaju radilo o ratnom zločinu protiv civilnog stanovništva – naveli su iz ASP.

Saopštili su da je u rješenjima o privremenim ekstradicionim pritvorima bjelopoljski Viši su navodio da se određuju najduže do 40 dana, o čemu se diplomatskim putem obavještavaju strane države, od kojih se traži molba za izručenje.

-Ako molba ne bude podnijeta u roku od 18 dana od pritvaranja, lice se pušta na slobodu. Pitanjem određivanja i produženja pritvora, i njihovoj usklađenosti sa evropskim pravom, sa fokusom na nekoliko osnovnih sudova u zemlji, kao i ekstradicionim pritvorima, ASP se bavi u okviru projekta, kojeg finansijski podržava Građanska alijansa – zaključili su iz Akcije za socijalnu pravdu.